CHP’de muhalifler kim ve ne istiyor?
KORAY ÇALIŞKAN
Politika / 31/01/2012 Radikal Gazetesi
Muhaliflerin amacı CHP’yi demokratikleştirmek değil. Amaçları bu olsaydı, daha önce yaparlardı.
26 Şubat’ta CHP olağanüstü kurultay yapacak. Tüzük gereği delege tam sayısının beşte birinin başvurusu genel başkanın olağanüstü kurultay toplamasına yetiyor. Önder Sav ve ekibi, Baykalcıların da kısmi desteğiyle 369 imza topladı. 361 imza geçerli sayıldı ve olağanüstü kurultay süreci başladı. Muhalifler tüzükte “demokratikleşme” istiyorlar. Ancak esas amaçları başka.
CHP yaklaşık bir yıl önce belde, ilçe ve il teşkilatlarını harekete geçirdi. Yeni tüzük hakkında geri bildirimleri toplamaya başladı. Kılıçdaroğlu en geç kasımda tüzük değişikliğine gideceklerini, mahalle delegelerinin seçilmeye başladığını ve taban inisyatifini güçlendirecek yeni CHP’nin temellerini demokratik tüzüğün atacağını söyledi.
Muhalifler bekleyemedi. Olağanüstü kurultay istediler. Kılıçdaroğlu da muhaliflerin istediği kurultaydan önce bir bypass kurultayı toplamaya karar verdi. Eğer muhalifler diretirse, ki öyle görünüyor, Mart başında bir kurultay daha toplanacak.
Muhaliflerin talebi
Muhaliflerin amacı CHP’yi demokratikleştirmek değil. Amaçları bu olsaydı, daha önce yaparlardı. Kılıçdaroğlu’nu genel başkanlığa taşıyan delegeler daha önce Sav ve Baykal tarafından atanan delegeler. Bugün istedikleri değişiklikleri partiye tamamen hâkimken yapmadılar.
O zaman ne istiyorlar? CHP’nin şimdiki yönetimi tüzük kurultayını başarıyla tamamlarsa CHP tabandan tavana büyük bir değişikliğe uğrayacak. Bütün delegeler yerel siyasetin belirlediği dinamiklerle belirlenecek. Yani delegeler yenilenecek. Böylece Sav ve Baykal’ın partideki görünmez güçleri azalacak. Eski CHP’nin son şansı eski delegeyi ikna ederek yeni parti yönetimini devirmek. Bunu başarırlarsa muhalefete mecbur küçük CHP tekrar kendilerinin olacak.
Tüzüğe göre delege sayısının yarısı olağanüstü kurultay isterse genel başkan dahil parti yönetimi yenilenebiliyor. 361 imza buna yetmiyor. Fakat 361 muhalif çağırıcısı oldukları kurultayın gündemini belirleyebiliyor. Böylece tüzüğü değiştirip seçim için yeterli delege sayısını düşürmeyi deneyecekler. Başarırlarsa yeni bir genel başkan seçilmesi mümkün olacak. Başaramazlarsa bir sonraki parti meclisinin kompozisyonunu değiştirmeyi deneyip Kılıçdaroğlu’nu, zamanında Altan Öymen’e yapılanın bir benzeriyle, yani başkana muhalif PM stratejisiyle zayıflatacaklar. CHP’de muhalifler için hızlı yol başkanı indirmek, yavaş yol başkanı sindirmek.
Muhalif illere bir bakalım
Muhalifler ikiye ayrılmış durumda. Baykal ve Sav ekibi beraber çalışmıyor. Yani CHP’de üç başlı bir durum var, iki başlı değil. İmzacı muhalif delegeler çoğunlukla Önder Sav’ın belirlediği isimler. Baykal’ın ekibinden de listeye destek bir parça var. Kongrede değişiklik yapmak için beraber çalışmaları şart.
Ancak Sav ve Baykal hâlâ konuşmuyor, ya da öyle bir görüntü veriyor. İletişimi Baykal adına Yılmaz Ateş, Sav adına Hakkı Süha Okay kuruyor. Eski CHP’yi diriltmek için beraber çalışmaları şart. Ama aralarında güven az. Birbirlerinin strateji ve taktiklerini iyi biliyorlar. Ondan işleri kolay değil.
İmza veren muhalif delegelere bir bakalım. Genel delege sayısını bir önceki seçimdeki il milletvekili sayısı belirliyor. Mesela 2007’de İstanbul’dan toplam 70 vekil çıkmış. CHP’nin oradan toplam 140 delegesi oluyor. Yurt çapında 1100 delege var.
341 muhalif, yani delegelerin %31’i imza vermiş. 22 ilden hiç imza çıkmamış. İstanbul’da 140 delegenin 27si, Ankara’da 58’in 43’ü ve İzmir’de 48’in 6’sı imzacı. Üç büyük kentin %31’i muhalif. Ancak Sav’ın arka bahçesi Ankara %74 muhalifle lokomotif.
Muhaliflerin seçimi yenilemeleri için kurultay delege sayısının %50’sini bulmaları gerekiyor. İllere baktığımızda delegelerinin %50’sinin muhalif olduğu 25 vilayet var. Bu illerin seçim performansı kötü: Bu 25 ilin 21i 2007’deki milletvekili sayısını 2011’de ya korumuş ya düşürmüş. Oysa CHP 2007’den 2011’e milletvekili sayısını %20 arttırdı. Yani çoğunluğu muhalif olan iller aslında başarısız yerel teşkilatları temsil ediyor. İsimlerinin ‘Yeniden CHP Taban Hareketi’ olması ilginç bir ironi.
En anlamlı örnek Diyarbakır. 20 delegenin 19’u muhalif. Bu delegeler CHP’nin Güneydoğu’dan silinmesinin mimarı. Peki neden oradalar? Çünkü Sav ve Baykal için öncelikli olan seçim galibiyeti değil, ikinci olmanın garantisi: Delege sorun çıkarmasın, hatta yerelde sevilmesin, ama bizim yönettiğimiz CHP’ye her zaman olur versin. CHP’de muhaliflerin istediği aslında bu. Yeni delegeyle eski CHP’ye dönüş mümkün olmadığı için son şanslarını kullanıyorlar. Demokrasi bahane.
6 Soruda CHP’de Muhalefet:
Kaç muhalif delege var?
341
Toplam delegeye oranı ne?
%31
Delegesi %50 ve üstü muhalif kaç il var?
25
Muhalif il CHP’li vekil sayısı kaç? 28
Bu vekillerin CHP vekillerine oranı ne?
%20
Muhalif illerin ne kadarı başarısız?
%88